آشنایی با انواع لامپ ها ،با توجه به افزایش مصرف انرژی الکتریکی، پیدا کردن روش های کاهش مصرف انرژی بدون اینکه محدودیت های خواصی برای مصرف کنندگان ایجاد کند یکی از اهداف وزارت نیرو و تولید کنندگان در صنعت برق می باشد.
لامپ التهابی
لامپ فلورسنت
لامپ فلورسنت فشرده کم مصرف
لامپ بخارجیوه
لامپ بخارسدیم
لامپ متال هالید
لامپ اس ام دی ، ال ای دی
لامپ التهابی اولین نوع لامپ هایی هستند که در دنیا تولید شدند. از تاریخ شروع تولید آنها بیش از صد سال میگذرد.این لامپ ها راندمان بسیار پائینی (حدود۱۲ watt/lum )دارند و مقدار زیادی حرارت تولیدمیکنند.
طول عمر پائین (متوسط هزار ساعت) از دیگر معایب این لامپ ها میباشند که با توجه به معایب ذکر شده این لامپ ها به هیچ وجه مقرون به صرفه نمیباشند
علیرغم اینکه قیمت این لامپ ها نسبت به سایر لامپ های مشابه پائین است با این حال به دلیل مصرف بسیار زیاد انرژی و انتشار مقدار زیاد حرارت در محیط و همچنین طول عمر پائین هزینه بسیار زیادی را به مصرفکننده تحمیل میکنند.
نزدیک به ۷۰ سال از تولید لامپ های فلورسنت میگذرد.
این لامپ ها به دلیل داشتن بهره نوری بالا و رنگ و نور مناسب، یکی از اقتصادیترین لامپ ها در صنایع روشنایی برای تامین روشنایی بویژه روشنایی داخلی میباشند.حباب این لامپ ها با گاز بخار جیوه با فشار کم پر شده است و در اثر تخلیه الکتریکی در گاز بخار جیوه، نور ماوراء بنفش ساطع میشود.
این نور در اثر برخورد با لایه پوشش داخلی فلورسانتی به نور تبدیل میشود.
تولید لامپ فلورسنت فشرده تحول بسیار عظیمی در بهینه سازی مصرف انرژی الکتریکی برای تامین روشنایی ایجاد کرد. از نظر عملکرد این لامپ ها کاملا شبیه به لامپ های فلورسنت هستند و تنها به خاطر اینکه حجم آنها بسیار کوچکتر از لامپ های فلورسنت است آنها را لامپ های فلورسنت فشرده نامیدند.
با این حال بدلیل مصرف بسیارپائین انرژی و بازدهی بسیارخوب در مقایسه با لامپ های رشته ای به کم مصرف مشهور شدند.
یکی از معایب این لامپ ها وجود – میلیگرم جیوه آزاد درون این لامپ ها است. در واقع قابلیت نورافشانی و نور پردازی لامپ های فلورسنت مبتنی بر خواص جیوه است.
البته جیوه به همان اندازه که در ایجاد نور سفید توانایی و کارآیی دارد، وجود مقدار زیادی اشعه ماوراء بنفش در این لامپ ها که به مرور زمان آسیبهای جدی به چشم، پوست و… وارد میکند. سمی و خطرناک نیز هست.
در این دسته از لامپ ها تخلیه الکتریکی در گاز بخار جیوه صورت میگیرد و به همین دلیل با نام لامپ های بخار جیوه شناخته شدهاند. با توجه به رنگ نور مناسب،
این لامپ ها برای تامین روشنایی بیرونی نظیر پارک، پیاده رو و تامین روشنایی سالن های کارخانه ها و هر مکانی که تعویض لامپ دارای هزینه و مشکلات فراوان است مناسب هستند.
باتوجه به اینکه در حال حاضر لامپ هایی با راندمان بالا تولید میشوندو با توجه به نمود رنگ بسیار پائین لامپ های بخار جیوه، استفاده از این لامپ ها در دنیا رو به کاهش است.
از سوی دیگر با توجه به مخاطراتی که بخار جیوه برای محیط زیست دارد تولید این نوع لامپ ها در کشورهای عضو اتحادیه اروپا ممنوع شده است. این بدان معنی است که کمکم دوران استفاده از این لامپ ها برایتامین روشنایی در حال اتمام است.
در لامپ های بخار سدیم، گازی که در آن تخلیه الکتریکی صورت میگیرد بخار سدیم است. در نتیجه نور این لامپ ها در محدوده نور زرد قرار دارد.
لامپ های بخار سدیم را به دو دسته کمفشار و پرفشار میتوان تقسیم کرد.در لامپ های بخار سدیم کم فشار بهره نور بسیار بالایی بالغ بر ۱۲۰ لومن بر وات را دارند ولی رنگ نور نامناسب و درصد بازتاب رنگ نامطلوب دارند.
در بین لامپ های تخلیه گازی که برای تامین روشنایی عمومی به کار میروند، لامپ های بخار سدیم پرفشار از نظر اقتصادی مقرون به صرفه تر هستند. صرفنظر از رنگ نور نامناسب، این لامپ ها به دلیل
داشتن بهره نور بالا و نیز طول عمر زیاد، برای تامین روشنایی معابر شهری مناسب هستند.
در استفاده از این لامپ ها باید به این نکته توجه کرد که شاخص نمود رنگ این لامپ ها بسیار پائین است.
لذا استفاده از این لامپ ها برای محلهایی که در آنها افراد بصورت بلندمدت تردد دارند نظیر پیاده روها،مراکز خرید شهری، پارکها و… مناسب نیستند در مقابل برای تامین روشنایی معابر شهری و بین شهری نظیر اتوبانها، خیابانها، جادهها، تونل ها و پل ها استفاده از لامپ های بخار سدیم بهترین گزینه میباشد.
لامپ های متال هالید با داشتن نور سفید و درخشنده و نمود رنگ بسیار خوب و نیز راندمان قابل قبول، امروزه به سرعت در حال جایگزینی با سایر انواع لامپ ها هستند.
این نوع لامپ ها در محدوده ۲۰ تا ۲۰۰۰ وات تولید شده اند که لامپ های با فشار نوری پائین تر در روشنایی داخلی و لامپ های با توان متوسط(۴۰۰-۲۵۰-۱۵۰ )برای تامین روشنایی سالنهای کارخانجات و همچنین معابر شهری و لامپ های با توان بالا در سایر کاربردها نظیر استادیوم های ورزشی، محوطه های خیلی بزرگ و… مورد استفاده قرار میگیرند.
لامپ های ال ای دی در واقع مجموعه ای از یک یا چند LED میباشند که برای بدست آوردن شدت نور و رنگ مورد نیاز با یکدیگر در یک مجموعه قرار داده میشوند و به منظور تامین روشنایی و یا تزئینات مورداستفاده قرار میگیرند.
مشخصات منحصر بفرد ال ای دی باعث شده است که لامپ های ا لای دی به سرعت جایگزین سایر منابع تامین صنایع روشنایی گردند و از مصادیق بارز آن میتوان به چراغها و علائم راهنمایی ساخته شده با ال ای دی اشاره کرد که در حال حاضر در کشورمان در مقیاس گسترده ای به کار گرفته شده اند.
با توجه به سرمایه گذاری شرکت های بزرگ تولید کننده لامپ های گازی روی لامپ های جدید ال ای دی میتوان به اهمیت لامپ های ال ای دی به عنوان منبع روشنایی قابل اتکا در آینده پی برد.
برگ نما بستری رایگان برای معرفی محصولات فعالان در حوزه صنعت برق
با برگ نما بهتر دیده شوید